Jaar van de berberaap 2023
Alle diersoorten die het Gaia Nature Fund steunt worden in de natuur bedreigd. Maar sommige soorten hebben wat extra aandacht nodig. Deze soorten zetten we tijdens ‘het jaar van…’ volledig in de spotlight. We organiseren speciale activiteiten om extra geld in te zamelen en aandacht te genereren.
In 2023 staat de berberaap centraal!
Het Gaia Nature Fund steunt de berberaap al sinds 2017. We bieden substantiële financiële steun aan het Barbary Macaque Awareness and Conservation (BMAC). Op deze pagina lees je er meer over.
Sinds 2017 konden ook de Europese nerts, kleine flamingo en eikelmuis al op deze extra steun rekenen.
Jaar van de berberaap – 2023
Het wordt steeds warmer en steeds droger. Ook in Marokko waar de berberaap leeft. Op 25 juli 2022 leidde dit tot enorme bosbranden in Bouhachem, het belangrijkste leefgebied van de bedreigde berberaap. De branden duurden een week. Wilde dieren en vee kwamen om. Oogsten en dorpen werden vernietigd. Een groot deel (7.500 hectare) van het leefgebied van de berberaap werd weggevaagd. Barbary Macaque Awareness and Conservation (BMAC) ontfermt zich over zowel de getroffen apen als mensen.
Verbrand…
In de omgeving van het educatief centrum van BMAC leven 12 groepen berberapen. Elke groep bestaat uit zo’n 60 dieren. Direct na de branden vonden medewerkers van BMAC de overblijfselen van vele tientallen berberapen. Van enkele groepen is zelfs geen enkele aap meer gezien… En daar waar ze wel overleefden, is nauwelijks voedsel over. De eikels, insecten en paddenstoelen die de berberapen normaal eten zijn allen vernietigd.
Nog zeldzamer
De berberaap was al bedreigd. Nog een dergelijke ramp kan betekenen dat de soort als geheel verdwijnt. Maar er is hoop! Uit de zwartgeblakerde stammen van de kurkeiken in Bouhachem bos schieten frisgroene bladeren tevoorschijn. Drie maanden na de brand vertonen deze bomen dus weer tekenen van leven. Dat geeft vertrouwen!
Eikels voor apen
Toch blijft de situatie precair. Daarom brengt een team van vier BMAC medewerkers om de dag 15 kilo eikels naar elke groep berberapen. Dat kan dankzij noodhulp van natuurorganisaties zoals Gaia Nature Fund. De apen hebben deze eiwitrijke en oliehoudende eikels nodig om vetvoorraden voor de koude winter aan te leggen. De eikels worden in speciale bakken in bomen gehangen, om te voorkomen dat vee en wilde zwijnen ze opeten.
Maar eigenlijk zouden ze elke dag 15 kilo eikels moeten krijgen. Zullen ze ondanks de schaarste voldoende reserves hebben om de winter te overleven? Gaan ze zich voortplanten? Zullen de jongen overleven?
BMAC komt in actie en Gaia Nature Fund helpt!
Direct na de brand bood GNF al 5.000,- aan noodhulp. In 2023, het (tweede) Jaar van de berberaap hopen we nog eens 12.000,- bij elkaar te krijgen.
Help jij ook mee?
-
Adopteer een berberaap of doneer eikels voor de berberapen
-
Ga mee met een van de speciale rondleidingen
-
Doneer geld bij het berberapen verblijf
Houd onze socials en de GaiaZOO kalender in de gaten voor meer speciale activiteiten!
Ontdek hieronder de verschillende projecten waarvoor jouw hulp hard nodig is.
Stiekem op de foto
Cameravallen
Berberapen leven in ontoegankelijke terreinen zoals rotswanden, cederbossen en met struiken begroeide kliffen. Onderzoek in zo’n terrein is lastig. Cameravallen, die van afstand een foto maken zodra er een dier voorbij loopt, bieden uitkomst. Zo kan BMAC toch onderzoeken waar de berberapen precies leven, hoeveel groepen er zijn en wat de groepssamenstelling is. Met deze kennis kan BMAC de berberapen nog beter beschermen.
Niet op de foto
Educatie
Jonge berberapen zien er heel schattig uit. Daarom vangen mensen hen om ze als huisdier te houden. En als vermaak voor toeristen. Maar een leuk vakantiekiekje is zo onschuldig niet, als je bedenkt dat de jonge berberaap op je schouder bruut bij zijn moeder is weggehaald… Bovendien: als zo’n kleintje volwassen wordt, is hij absoluut niet geschikt als huisdier. Hij krijgt scherpe tanden en moet aan de ketting gelegd worden of in een kooi.
Ga je op vakantie naar Marokko of Gibraltar? Ga dan NIET met de apen op de foto, want zo draag je bij aan de illegale handel…
De berberaap is een super sociaal dier. Je ziet ze vaak elkaar ‘vlooien’– deze vachtverzorging is enorm belangrijk om de groepsband te versterken. Binnen de groep hebben jonge berberapen een hoog aanzien. Berberapen horen dan ook niet thuis op markten, op foto’s met toeristen, en al helemaal niet aan een ketting… Toch is dit nog steeds aan de orde van de dag in grote Marokkaanse steden. Zo proberen mensen geld te verdienen.
Terug naar de natuur
Opvang
Meerdere keren per jaar komt er een bericht binnen bij BMAC. “Er is een jonge berberaap gevonden, willen jullie hem komen ophalen?” Van een markt of bij een lokale handelaar. Deze kleintjes worden op brute wijze weggehaald bij hun moeder om als huisdier verhandeld te worden. Of om aan toeristen vermaak te bieden.
BMAC komt dan meteen in actie. Want jonge berberapen kunnen vaak weer terug naar de natuur. In een sociale groep berberapen hebben jongen namelijk een hoge status. Alle groepsleden willen het kleintje aanraken en ervoor zorgen. Dankzij dit natuurlijk gedrag worden jonge berberapen vaak spontaan weer opgevangen bij soortgenoten. Zelfs als dit niet zijn geboortegroep betreft!
Leren over berberapen
Educatie
Elk jaar gaat BMAC op bezoek bij 30 scholen rondom het educatief centrum. Kinderen uit landelijke en stedelijke gebieden leren via het levensverhaal van een jonge, gevangen berberaap ook alles over het bos waar ze in leven en over illegale handel in wilde dieren. Via spel en een specifiek lespakket verkennen de kinderen deze thema’s. In totaal bereikt BMAC via dit programma jaarlijks 1.000 kinderen. Dat is belangrijk voor de toekomst van de berberaap!
Zonnepanelen helpen!
Educatie
Het educatief centrum van BMAC ligt erg afgelegen. Dicht bij het leefgebied van berberapen. En dicht bij dorpelingen die met hun vee in berberapen terrein komen. In het centrum worden workshops georganiseerd, komen gemeenschapsleden samen en het vormt de thuisbasis voor BMAC medewerkers. De stroomvoorziening in het centrum was niet betrouwbaar. Daarom heeft het Gaia Nature Fund in 2020 een grote donatie gedaan waarmee zonnepanelen zijn aangelegd. Sindsdien werkt BMAC volledig op zonne-energie!
Geen cannabis maar krokussen
Hulp lokale bevolking
Cannabis wordt veel verbouwd in Marokko. Om meer grond geschikt te maken worden bossen en struikgewassen verbrand. Bossen waar ook berberapen leven. Er is een groot risico dat dergelijke bosbranden uit de hand lopen, met alle gevolgen van dien. Voor de teelt van cannabis is bovendien veel water nodig en juist dat is erg schaars in het droge Marokko. Dat vergroot weer de kans op bosbranden. Waarom men niet voor kap kiest zul je je afvragen? Omdat dit verboden is…
Maar het kan anders! Medewerkers van BMAC organiseren workshops om lokale boeren ervan te overtuigen dat een overstap naar de saffraan krokus heel lucratief is. Dit bolgewas produceert het zeer gewaardeerde saffraan dat in de Marokkaanse keuken veel gebruikt wordt. Bovendien is voor de teelt van saffraan weinig water nodig. Daar profiteren ook de berberapen van!
Honden inenten
Hulp lokale bevolking
Hondsdolheid komt nog veelvuldig voor in Marokko. Deze ziekte is niet alleen gevaarlijk voor mensen, maar ook voor berapen. Helemaal omdat veel honden vrij rondlopen in het leefgebied van de berberapen. BMAC helpt dorpelingen om hun hond te laten vaccineren. Zo zijn zowel apen als mensen geholpen!
Help de berberaap
Projecten van voorgaande jaren
2022: eikelmuis
De eikelmuis met zijn zwarte zorro-masker is het meest bedreigde zoogdier van Nederland. Hij is hier zelfs nog zeldzamer dan de reuzenpanda in China. Daarom riepen wij 2022 uit tot “jaar van de eikelmuis”. De Zoogdiervereniging, Dierenpark Amersfoort en Artis sloten zich hierbij aan, zodat de eikelmuis nog meer aandacht kreeg. In totaal kwam deze kleine slaapmuis in 2022 maar liefst 70 keer in de media!
In GaiaZOO organiseerden we allerlei eikelmuis-activiteiten: adopteer een eikelmuis, koop een pin, eikelmuis wijn en zelfs yoga. In totaal leverde dit maar liefst € 15.387,- op!
Waarom heeft de eikelmuis deze aandacht en extra steun nodig?
- Zijn leefgebied verdwijnt. Dat willen we stopzetten!
- Met het geld hangen we nestkasten op en planten we struiken.
- We weten nog weinig over de leefwijze en behoeften van eikelmuizen. Daarom is in 2022 zender onderzoek gedaan. Dat heeft GNF gesteund met € 25.000,-.
- Dankzij het onderzoek kunnen we hem nog beter helpen.
2019: kleine flamingo
Door extreme droogte gingen in Zuid-Afrika begin 2019 vele duizenden eieren en kuikens dood. Voor een soort die al jaren in aantal afneemt is dat slecht nieuws. Daarom kwamen over de hele wereld natuurorganisaties in actie. Zo ook Gaia Nature Fund. We boden € 10.000,- noodhulp en riepen 2019 uit tot “jaar van de flamingo”. Via de actie “Adopteer een flamingo” en andere activiteiten in de ZOO kon nog eens € 15.000,- worden ingezameld!
Ook na 2019 bleven we de kleine flamingo’s steunen. Dit is wat Birdlife South Africa met het geld deed en doet:
- Kleurringen, chips en zenders voor opgevangen flamingokuikens (2019)
- Leefgebied verbeteren: stabiele hoeveelheid water.
- Waterkwaliteit waarborgen.
- Samenwerking met lokale bevolking en overheden.
2018: europese nerts
Deze kleine marterachtige is een van de meest zeldzame roofdieren van Europa. En dat terwijl hij van oorsprong over het hele continent verspreid voorkwam… De reden? De komst van de Amerikaanse nerts in Europa ten behoeve van de bontindustrie.
In 2018 vierden wij het ‘jaar van de Europese nerts’. Door de verkoop van nertsen pins en verschillende andere activiteiten konden we € 10.000,- overmaken naar Foundation Lutreola in Estland. Zij helpen de Europese nerts door:
- Kweken in gevangenschap en terug brengen naar de natuur.
- Amerikaanse nertsen uit de natuur te vangen.
- Leefgebied geschikt te maken en verbeteren.
- Onderzoek te doen.
Ook waren we gezamenlijk aanwezig op Eurofurence, de grootste Europese Comic Conventie. Dankzij de gulle gaven van de deelnemers mocht de Europese nerts mocht nog eens € 46.627,- ontvangen!
Gaia Nature Fund steunt Foundation Lutreola al sinds 2005.
2017: berberaap
In de natuur leeft de berberaap alleen nog in de ruige gebergtes van Marokko en Algerije. Door menselijke verstoring zijn er echter steeds minder berberapen.
- Mensen vangen berberapen om hen als huisdier te houden
- Berberapen dienen als vermaak voor toeristen in grote steden
- Hun leefgebied verdwijnt door houtkap, akkerbouw en vee
Daarom riep GaiaZOO het jaar 2017 uit tot “jaar van de berberaap”.
Tientallen enorm gedreven vrijwilligers hebben honderden berberapen gehaakt. Dit leverde een bedrag van ruim 20.000 euro op voor de bescherming van berberapen!
Dit geld hebben we gedoneerd aan Barbary Macaque Awareness and Conservation in Marokko. Dit project steunen we nu nog steeds.
