Muskusos

Bekijk 2 foto's

Ovibos moschatus

Muskusossen leven in groepen op de open toendravlaktes van noordelijk Siberië, Groenland en Alaska. Ze eten vooral grassen en kruiden. In de lange winter schrapen ze met hun hoeven de sneeuw weg en eten ze ook struikgewas en mos. Om aan voldoende voedsel te komen gebruikten mammoeten tijdens de IJstijd mogelijk hun slagtanden om sneeuw weg te vegen. In het open terrein moeten muskusossen altijd alert zijn voor gevaar. Met hun puntige hoorns kunnen volwassen muskusossen roofdieren goed op een afstand houden. Maar de jongen zijn een makkelijke prooi. Bij een aanval door bijvoorbeeld wolven zullen de volwassen muskusossen zich echter in een cirkel opstellen, met de hoorns naar buiten gericht. Een roofdier heeft dan geen schijn van kans om door deze verdedigingslinie te breken.

Om zich te beschermen tegen de koude van de toendra, hebben muskusossen twee vachtlagen, net als wolharige neushoorns en mammoeten. De buitenste vacht bestaat uit lange haren (bij de muskusos tot 1 meter!). Deze houdt regen, sneeuw en ijs tegen. De wollige ondervacht beschermt het lichaam tegen de kou. Zo kunnen ze ’s winters probleemloos lange tijd de vrieskou doorstaan. De uier van het vrouwtje en de balzak van het mannetje zijn daarom ook bedekt met een laagje wol. Wist je trouwens dat muskusossen wol veel warmer is dan schapenwol? Bovendien kriebelt het niet! Maar truien kun je er niet van breien, want de wol is voor muskusossen essentieel. Ze worden letterlijk ziek als je ze scheert.

Dat muskusossen in de laatste IJstijden naast wolharige neushoorns en mammoeten leefden, weten we uit fossiele vondsten. Van Noord-Amerika en Siberië, tot in Frankrijk zijn botten van muskusossen gevonden. Ook in Nederland. Aan het eind van de IJstijd steeg de temperatuur plotseling. De droge toendra veranderde in een drassige vlakte. De zware wolharige neushoorns en mammoeten konden daar niet meer uit de voeten. Ze trokken met de ijsgrens mee, tot ze niet verder konden. Waarschijnlijk zorgde de jagende IJstijdmens ervoor dat deze kolossen uiteindelijk helemaal verdwenen. Muskusossen wisten na de temperatuurstijging tienduizend jaar geleden wel te overleven. Maar het was wel op het nippertje, want ook zij werden (om hun vlees en wol) veelvuldig bejaagd. De verdedigingsstrategie van muskusossen tegen natuurlijke vijanden was voor menselijke geweren makkelijk te doorbreken. Dankzij de mens worden muskusossen nu overal beschermd. Op diverse locaties waar ze uitstierven zijn zelfs alweer muskusossen terug geplaatst in hun oorspronkelijk leefgebied. Middels fokprogramma’s dragen ook Europese dierentuinen een steentje bij aan de bescherming van deze ijstijdbewoner.

Bekijk hier de uitgebreide diereninformatie...

Terug naar alle dieren