Wat eten de dieren in een dierentuin?
In 1993 begon ik mijn dierentuincarrière in Dierenpark Emmen. In november 2004 kwam ik in GaiaZOO, toen nog GaiaPark Kerkrade Zoo, als hoofd dierverzorger. Één van mijn belangrijkste taken sindsdien is er voor te zorgen dat alle dieren gezond eten.
Marc Grondel
Voordat dieren naar GaiaZOO komen wil ik graag weten wat de dieren eten in de dierentuin waar ze vandaan komen. Op die manier kan ik ze in het begin het eten geven wat ze gewend zijn. Als ons dieet erg afwijkend is, laten we de dieren stapsgewijs wennen aan het dieet dat we in GaiaZOO voeren. Toen ik hier begon heb ik heel veel diëten verzameld en ook meteen aangepast. 10 jaar geleden kregen gorilla’s bijvoorbeeld in de meeste dierentuinen nog veel fruit. Bij ons hebben de gorilla’s nooit fruit in hun dieet gehad en inmiddels eten de meeste apen in GaiaZOO bijna geen fruit meer.
Diëten verzamelen
Veel apen eten in de natuur vruchten. Daar komt ook een grote misvatting vandaan. Mensen denken namelijk nog steeds dat apen bananen eten. Echter in de gebieden waar de meeste apensoorten voorkomen zien deze dieren vrijwel nooit bananen. Voor een aap is een banaan net als een ijsje voor een mens; erg lekker maar niet erg gezond en al helemaal geen natuurlijke voeding. Apen eten vruchten maar deze inheemse vruchten uit Zuid Amerika of Afrika lijken in de verste verte niet op het fruit dat wij in de supermarkt vinden. De vruchten die apen eten zijn erg vezelrijk en helemaal niet zo zoet. In plaats van fruit geven we daarom groente met meer vezels en veel minder suiker. Naast groente geven we onze apen voornamelijk takken met blad, hooi of luzernehooi en brok.
Broodje aap verhaal
De witgezichtoeistities zijn onze kleinste primatensoort. Deze dieren eten in hun natuurlijke habitat vruchten, insecten en andere kleine diertjes zoals hagedissen. Hun gebit is ook aangepast aan het eten van plantensappen. Ze kunnen met hun scherpe tanden gaatjes bijten in bomen en het sap dat eruit komt eten ze op. Bij ons krijgen ze groente en fruit, insecten, gom (opgedroogde plantensappen) en speciaal voor dit soort kleine apensoorten ontwikkelde voedingsmiddelen genaamd tamarincake.
Groente, fruit en …. cake?
Inzichten veranderen nogal in de dierentuinwereld. We leren steeds meer over de duizenden diersoorten die in dierentuinen gehouden worden. Voorheen kregen giraffen bijvoorbeeld vooral hooi, wat groente en fruit en nog een paar kilo rundveebrok. Omdat een giraffe bijna alleen maar bladeren eet in Afrika heb ik daar hun hele dieet op gebaseerd. De brokken die zij in GaiaZOO krijgen bevatten gedroogd blad. In plaats van hooi krijgen ze luzernehooi, een kruid met blad. Omdat we niet genoeg vers blad kunnen geven, krijgen de giraffen ook gedroogd blad.
Veranderingen
Sinds een paar maanden hebben we er weer een ‘rare eter’ bij gekregen; de reuzenmiereneter. Zoals zijn naam zegt eet dit dier voornamelijk mieren, maar ook termieten. Net als blad voor giraffen hebben we absoluut niet genoeg mieren en termieten om deze dieren van voedsel te voorzien. Bijna alle dierentuinen met reuzenmiereneters hebben daarom een eigen papje verzonnen. Omdat miereneters geen tanden hebben en een erg smal mondje, moet het eten van dit dier door een rietje kunnen. De meeste miereneterpapjes bestaan uit gehakt, fruit, yoghurt, turf en nog enkele andere ingrediënten. Dit gaat dan in de blender om er een papje van te maken. Een aantal diervoederbedrijven hebben goed onderzocht wat je een mierenter het beste kunt voeren. Deze bedrijven hebben ook diëten op de markt gebracht. Ik heb nu 1 van die diëten uitgekozen omdat ik daar vertrouwen in heb. Nu is het zo dat mierenters ook nog erg gevoelige darmen hebben. Om deze reden gaat het bijna een jaar duren voor deze dieren gewend zijn en het volledige dieet krijgen.
Dit zijn slechts een paar voorbeelden van hoe het gaat met voeding in GaiaZOO. We kunnen hier niet altijd het voedsel geven dat de dieren in hun land van oorsprong zouden eten. Daarom moeten we creatief zijn en goed nadenken en uitzoeken wat we de dieren kunnen geven als gezond alternatief.